یائسگی زودرس و راه های درمان آن

یائسگی زودرس برای خانم ها قبل از 40 سالگی اتفاق می افتد. همانطور که می دانید یائسگی مرحله ای طبیعی از زندگی خانم ها است که دیگر نمی توانند بعد از آن پریود یا باردار شوند. اما بعضی از افراد ممکن است زودتر از موعد یائسه شوند، که علائم این شرایط مشابه یائسگی طبیعی است. امروز می خواهیم در مورد یائسگی زودرس و راه های درمان آن با شما صحبت کنیم.

یائسگی زودرس چیست؟

با افزایش سن خانم ها، بدن آن ها استروژن و پروژسترون کمتری تولید می کند که هورمون های اصلی در تولید مثل زنان هستند. هنگامی که این هورمون ها به سطح کافی پایین می رسند، چرخه قاعدگی متوقف می شود.
یائسگی به طور کلی 12 ماه پس از آخرین قاعدگی خانم ها شروع می شود. اکثر خانم ها بین 45 تا 55 سالگی یائسه می شوند. اما برای برخی از خانم ها، یائسگی زودرس رخ می دهد.
اگر بین 35 تا 45 سال سن دارید و قاعدگی خود را برای سه ماه یا بیشتر از دست داده اید، ممکن است زودتر از حد طبیعی یائسگی را تجربه کنید. در ادامه بخوانید تا بدانید چرا این اتفاق می افتد و چه درمان هایی برای آن می تواند انجام داد.

علائم یائسگی زودرس چیست؟

علائم یائسگی زودرس شبیه یائسگی معمولی است. برخی از علائم رایج عبارتند از:

• دوره های نامنظم
• عدم وجود قاعدگی (آمنوره)
• گرگرفتگی
• عرق شبانه
• خشکی واژن
• بد خلقی
• عدم تمرکز حواس
• کاهش میل جنسی

اگر سه ماه یا بیشتر پریود نشدید، باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. دلایل زیادی وجود دارد که باعث می شود شما علاوه بر یائسگی پریود نشوید، مانند:

• استرس
• بارداری
• بیماری های رحم و تخمدان
• تغییر در رژیم غذایی یا ورزش
• پاسخ به یک دارو یا داروی ضد بارداری

علل یائسگی زودرس چیست؟

یائسگی زودرس ممکن است به دو علت زیر اتفاق بیفتد: کاهش فولیکول یا اختلال عملکرد فولیکول.
هنگامی که این اتفاق می افتد، تخمک ها بالغ نمی شوند یا آزاد نمی شوند و باعث می شود قاعدگی خانم متوقف شود. این فرآیندها زمانی که در مراحل بعدی زندگی اتفاق می‌افتند، طبیعی تلقی می‌شوند. اگر زودهنگام رخ دهند، پزشک شما احتمالاً علت زمینه ای را بررسی می کند.
تحلیل رفتن و اختلال عملکرد فولیکول می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد:

• افزایش سن: خطر یائسگی زودرس پس از 35 سالگی افزایش می یابد.
• سابقه خانوادگی. مادر و یا خواهر شما دچار یائسگی زودرس شده اند.
• اختلالات ژنتیکی: داشتن کروموزوم ها یا ژن های غیرطبیعی
• سموم: قرار گرفتن در معرض داروهای شیمی درمانی و پرتودرمانی مورد استفاده برای درمان سرطان می تواند بر شروع یائسگی تأثیر بگذارد.
• شرایط خود ایمنی هنگامی که سیستم ایمنی به اشتباه به اندام های تولید کننده هورمون بدن حمله می کند، گاهی اوقات می تواند بر تخمدان ها تأثیر بگذارد.
• بیماری ابتلا به برخی بیماری ها مانند ویروس اوریون
• عمل جراحی. روش های برداشتن تخمدان ها (اووفورکتومی دوطرفه) یا رحم (هیسترکتومی) باعث یائسگی زودرس شود.

چگونه یائسگی زودرس تشخیص داده می شود؟

پزشک متخصص زنان از شما در مورد علائم و چرخه قاعدگی شما سوال خواهد کرد .همچنین ممکن است، در مورد سابقه قرار گرفتن در معرض سموم، مانند شیمی درمانی و پرتودرمانی بپرسد و معاینه فیزیکی (از جمله معاینه لگن) انجام شود. ازمایشاتی از قبیل آزمایش بارداری و آزمایش خون برای آزمایش برخی هورمون‌ها ، از جمله: هورمون محرک فولیکول (FSH)، استرادیول، پرولاکتین و هورمون ضد مولرین (AMH) توصیه گردد.

یائسگی زودرس چه عوارضی دارد؟

این یائسگی می تواند شانس ابتلا به بعضی از علائم و بیماری های دیگر را افزایش دهد. مانند:

1. ناباروری. زنانی که این عارضه را پشت سر می گذارند نمی توانند باردار شوند.
2. اضطراب و افسردگی. این تغییرات خلقی اغلب ناشی از کاهش هورمون های زنانه است.
3. پوکی استخوان: پوکی استخوان به دلیل سطوح پایین استروژن ایجاد می شود و زنان را بیشتر در معرض خطر شکستگی استخوان قرار می دهد.
4. بیماری قلبی. بیماری قلبی همچنین می تواند ناشی از سطوح پایین استروژن باشد.
5. کاهش میل جنسی  و خشکی واژن

یائسگی زودرس چگونه درمان می شود؟

پزشک بر اساس وضعیت فردی و شرایط شما، درمان را توصیه می کند. برخی از درمان های رایج برای یائسگی زودرس عبارتند از:

هورمون درمانی

ستروژن و پروژسترون مکمل می تواند به جایگزینی برخی از هورمون های تولید مثلی کمک کند که بدن شما دیگر نمی تواند به تنهایی آن را تامین کند.
این درمان به جلوگیری از تحلیل استخوان کمک می کند و از سلامت قلب حمایت می کند. البته این درمان برای همه خانم ها توصیه نمی شود.

تغییر سبک زندگی

با تغییر سبک زندگی مانند ورزش ها منظم و خودداری از مصرف بعضی از غذاها می توان علائم این عارضه را کاهش داد.

برای درمان یائسگی زودرس چه بخوریم؟

پیروی از یک رژیم غذایی مناسب می تواند تا حدودی از یائسگی زودرس جلوگیری کرده و آن را به تعویق بیندازد.

لبنیات کم چرب

مانند پنیر، ماست و شیر کم چرب در زنان با سابقه خانوادگی یائسگی زودرس این بیماری را حداقل 3.5 سال به تعویق می اندازد. آنزیم های داخل شیر گاو می توانند سطح استروژن خون را افزایش دهند و از یائسگی زودرس جلوگیری کنند.

غذاهای سرشار از استروژن

غذاهای سرشار از استروژن عبارتند از گندم سیاه، جو، شبدر، سویا، نخود، لوبیا قرمز و رازیانه. این غذاها می توانند از یائسگی زودرس در زنان بالای 30 سال جلوگیری کرده و علائم را به میزان قابل توجهی کنترل کنند.

ماهی

خوردن ماهی دو بار در هفته می تواند علائم یائسگی زودرس مانند خشکی مفاصل (همچنین درد در حین رابطه جنسی به دلیل خشکی واژن) را در زنانی که در معرض این بیماری قرار دارند، کنترل کند.
علاوه بر این، سبزیجات سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که می‌توانند هورمون‌های زنانه را تنظیم کنند، از سلول‌های بدن محافظت کنند.

ویتامین دی

ویتامین D یک ماده مغذی موثر است که می تواند از یائسگی زودرس جلوگیری کند. مصرف مقادیر زیاد ویتامین D و کلسیم از توقف عملکرد تخمدان قبل از 45 سالگی جلوگیری می کند.

خودداری از مصرف غذای منجمد

غذای منجمد آماده اغلب در کیسه های پلاستیکی حاوی فتالات نگهداری می شود و می تواند خطر یائسگی زودرس را افزایش دهد. بنابراین بهتر است غذای تازه مصرف کنید یا در صورت نیاز از ظروف مناسب تری برای غذاهای منجمد استفاده کنید.
نمک
فشار خون بالا از جمله عوارض یائسگی زودرس و همچنین یائسگی طبیعی است که باعث اختلالاتی مانند بیماری های قلبی عروقی می شود. بنابراین، زنان با سابقه خانوادگی یائسگی زودرس باید از خوردن نمک و غذاهای فرآوری شده حاوی سدیم خودداری کنند.
چای و قهوه
تغییرات در هورمون ها ممکن است ساعات خواب زنان را مختل کند که اغلب با نوشیدن چای، قهوه یا سایر منابع کافئین تشدید می شود. بنابراین، زنانی که در معرض یائسگی زودرس قرار دارند، باید با مصرف 1-2 واحد لبنیات قبل از خواب، سطح سروتونین خود را افزایش دهند تا خوابی راحت داشته باشند.
کربوهیدرات ها
طبق تحقیقات، مصرف زیاد کربوهیدرات هایی مانند ماکارونی، برنج سفید، اسپاگتی، نان سفید، کیک، بیسکویت و شیرینی باعث یائسگی زودرس می شود. بنابراین لازم است زنان با یائسگی زودرس از یک رژیم غذایی متعادل و سالم پیروی کنند.

کلام آخر

فردی که یائسگی زودرس را پشت سر می گذارد، علائم قبل از یائسگی را در سنین پایین تر تجربه می کند که ممکن است بر سلامت عاطفی و جسمی او تأثیر بگذارد. اگر فکر می کنید یائسگی زودرس را تجربه می کنید،  با پزشک متخصص زنان در ساری خود در مورد بهترین درمان که می توانید به داشتن یک زندگی کامل و سالم به شما کمک کند صحبت کنید.