علائم کیست تخمدان در پریودی

علائم کیست تخمدان در پریودی چیست؟ کیست‌های تخمدان یکی از مشکلات شایعی هستند که ممکن است برای بسیاری از زنان در طول زندگی‌شان پیش بیاید. یکی از مهم‌ترین زمان‌هایی که علائم این کیست‌ها خود را نشان می‌دهند، دوران پریودی است. علائم کیست تخمدان در پریودی ممکن است شامل دردهای شدید لگنی، خونریزی‌های غیرعادی، تغییرات در طول چرخه قاعدگی و حتی تأخیر در پریودی باشد.

در حالی که بسیاری از کیست‌های تخمدان بی‌خطر و خودبه‌خود از بین می‌روند، برخی از آن‌ها می‌توانند باعث مشکلات جدی‌تری مانند اختلال در باروری یا بیماری‌های پیچیده‌تر شوند. بنابراین، شناسایی و درمان به موقع این کیست‌ها بسیار مهم است. در این مقاله، به بررسی علائم کیست تخمدان، روش‌های درمانی مختلف و نکاتی که باید در این زمینه بدانید پرداخته‌ایم تا بتوانید در صورت مواجهه با این مشکل، بهترین تصمیم را بگیرید و از سلامت خود مراقبت کنید.

علائم کیست تخمدان در پریودی

کیست تخمدان یکی از مشکلات شایع در بین زنان است که ممکن است بدون علامت باشد یا نشانه‌هایی مشخص ایجاد کند. این عارضه می‌تواند در هر دوره‌ای از چرخه قاعدگی ظاهر شود، اما علائم آن در دوران پریود ممکن است شدت بیشتری داشته باشد. برخی علائم کیست تخمدان در پریودی در ذیل اشاره شده است.

کیست تخمدان در پریودی می‌تواند موجب دردهای ناگهانی و شدید در ناحیه لگن شود. بسیاری از زنان دچار درد هنگام رابطه جنسی می‌شوند.

 برخی دیگر با مشکلاتی مانند ناتوانی در تخلیه کامل روده یا افزایش نیاز به دفع ادرار روبه‌رو هستند.

یکی از مهم‌ترین نشانه‌های سلامت باروری، منظم بودن چرخه قاعدگی است. بنابراین، هرگونه بی‌نظمی مانند تأخیر طولانی در پریود، خونریزی شدید یا دردهای غیرعادی در این دوران می‌تواند نشانه‌ای از وجود کیست تخمدان باشد.

برخی بانوان احساس نفخ، ورم شکم و حس پری پس از خوردن مقدار کمی غذا را تجربه می‌کنند.

تهوع، استفراغ، خونریزی غیرطبیعی و مشکلات بارداری از دیگر علائم رایج این مشکل هستند.

در اغلب موارد، کیست‌هایی که اندازه‌ای کمتر از ۳ سانتی‌متر دارند، بدون ایجاد علامت خاصی خودبه‌خود از بین می‌روند. اما در صورتی که این توده‌ها بزرگ‌تر شوند یا دچار پارگی گردند، ممکن است درد شدیدتری ایجاد کرده و مشکلات جدی‌تری به وجود آورند. بنابراین، در صورت مشاهده علائم غیرمعمول در دوران قاعدگی، مراجعه به پزشک و انجام بررسی‌های لازم مانند سونوگرافی ضروری است.

آیا کیست تخمدان می‌تواند باعث قطع شدن پریود شود؟

برخی از کیست‌های تخمدانی، به‌ویژه آن‌هایی که اندازه بزرگی دارند یا تغییرات هورمونی قابل‌توجهی ایجاد می‌کنند، می‌توانند منجر به بی‌نظمی قاعدگی یا حتی توقف پریود شوند. رشد این کیست‌ها ممکن است تعادل هورمونی بدن را تحت تأثیر قرار داده و باعث اختلال در چرخه قاعدگی شود. علاوه بر این، کیست‌های تخمدان می‌توانند سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون را افزایش یا کاهش دهند، در حالی که این دو هورمون نقشی اساسی در تنظیم پریود دارند.

در صورت تشخیص کیست تخمدان چه باید کرد؟

در صورت تشخیص کیست تخمدان، اولین اقدام مراجعه به بهترین متخصص زنان برای بررسی دقیق‌تر است. پزشک با انجام معاینات لازم مشخص می‌کند که کیست از چه نوعی است و آیا خوش‌خیم یا بدخیم می‌باشد. خوشبختانه، بیشتر کیست‌های تخمدان بی‌خطر هستند و بدون نیاز به درمان خاصی، به‌مرور زمان از بین می‌روند، بدون اینکه مشکل جدی ایجاد کنند.

تأثیر و علائم کیست تخمدان بر دوره‌های قاعدگی

کیست تخمدان می‌تواند بر چرخه قاعدگی تأثیر بگذارد و علائمی مانند بی‌نظمی، خونریزی شدید و درد غیرمعمول ایجاد کند. در ادامه به برخی از نشانه‌های مهمی که ممکن است ناشی از کیست تخمدان باشند، اشاره می‌کنیم:

قاعدگی نامنظم

بی‌نظمی در قاعدگی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد، اما یکی از شایع‌ترین علل آن کیست تخمدان است. حتی اگر چرخه‌های قاعدگی شما معمولاً منظم بوده‌اند، وجود کیست ممکن است باعث شود که دوره‌های شما دیرتر یا زودتر از موعد شروع شده یا فاصله بین آن‌ها طولانی‌تر یا کوتاه‌تر شود. این وضعیت ناشی از تأثیر کیست بر تعادل هورمونی بدن است، به‌ویژه زمانی که سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون دچار نوسان می‌شود.

راهکار: برای بررسی وضعیت چرخه قاعدگی خود، بهتر است تاریخ شروع و پایان آن را در یک تقویم یا اپلیکیشن‌های ردیابی قاعدگی ثبت کنید. اگر طی چند ماه متوالی متوجه تغییرات چشمگیری در زمان یا شدت پریود شدید، مراجعه به متخصص زنان توصیه می‌شود.

خونریزی‌های شدید و طولانی

در حالت طبیعی، خونریزی قاعدگی در حدی است که فرد در طول روز با تعویض چند نوار بهداشتی یا تامپون، می‌تواند آن را کنترل کند. اما اگر خونریزی شما ناگهان شدیدتر شده و مدت‌زمان بیشتری طول می‌کشد، این می‌تواند یکی از نشانه‌های کیست تخمدان باشد. برخی کیست‌ها باعث تحریک پوشش داخلی رحم (اندومتر) می‌شوند و در نتیجه، منجر به افزایش خونریزی قاعدگی می‌شوند.

نشانه‌های هشداردهنده خونریزی شدید:
✔ نیاز به تعویض مداوم پد یا تامپون در کمتر از دو ساعت
✔ دفع لخته‌های خونی بزرگ
✔ خونریزی مداوم بیش از ۷ روز

در صورت مشاهده این علائم، مراجعه به پزشک ضروری است، زیرا خونریزی شدید می‌تواند منجر به کم‌خونی و احساس ضعف و خستگی شود.

دردهای شدید و غیرمعمول در دوران قاعدگی

بیشتر زنان در دوران قاعدگی تا حدی درد لگنی را تجربه می‌کنند، اما اگر دردهای شما به‌طور ناگهانی شدیدتر شده یا غیرقابل‌تحمل شده است، می‌تواند نشان‌دهنده وجود کیست تخمدان باشد. کیست‌های بزرگ‌تر یا کیست‌هایی که دچار پیچ‌خوردگی یا پارگی شده‌اند، می‌توانند باعث درد شدید در ناحیه زیر شکم و لگن شوند.

علائم درد ناشی از کیست تخمدان

✔ درد ناگهانی و تیز در یک طرف شکم
✔ افزایش درد هنگام ورزش یا رابطه جنسی
✔ دردهای شدید و مداوم که با داروهای معمولی تسکین پیدا نمی‌کنند

در صورتی که دردهای قاعدگی شما نسبت به قبل تغییر چشمگیری داشته است، بهتر است برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

انواع کیست تخمدان

کیست‌های تخمدان انواع مختلفی دارند و در بیشتر موارد، خوش‌خیم و غیرسرطانی هستند. بااین‌حال، در برخی موارد، به‌ویژه در زنان یائسه، احتمال سرطانی بودن کیست‌ها افزایش می‌یابد. یکی از شایع‌ترین انواع کیست، کیست‌هایی هستند که در طول چرخه قاعدگی ایجاد می‌شوند. این کیست‌ها معمولاً بی‌ضرر بوده و به‌مرور زمان خودبه‌خود از بین می‌روند. در مقابل، برخی کیست‌ها به دلیل رشد غیرطبیعی سلول‌ها به وجود می‌آیند که این نوع، شیوع کمتری دارد اما ممکن است نیاز به بررسی‌های دقیق‌تر داشته باشد.

کیست فولیکولی

در هر چرخه قاعدگی، تخمک داخل فولیکول رشد می‌کند. این فولیکول معمولاً در زمان مناسب پاره شده و تخمک را آزاد می‌کند. اما اگر این اتفاق نیفتد و فولیکول همچنان دست‌نخورده باقی بماند، به‌مرور زمان به یک کیست فولیکولی تبدیل می‌شود. این نوع کیست اغلب بدون علائم است و خودبه‌خود برطرف می‌شود.

کیست جسم زرد

پس از آزاد شدن تخمک، فولیکولی که باقی می‌ماند، تحت تأثیر هورمون‌ها به جسم زرد تبدیل شده و استروژن و پروژسترون ترشح می‌کند تا رحم را برای بارداری آماده سازد. در برخی موارد، این فولیکول به‌جای تحلیل رفتن، مایع درون خود را حفظ کرده و تبدیل به کیست می‌شود.

کیست آدنوما

این نوع کیست روی سطح تخمدان ایجاد می‌شود و حاوی مایعات یا مواد مخاطی است. اگرچه معمولاً سرطانی نیستند، اما در برخی موارد می‌توانند رشد کرده و باعث ایجاد درد یا فشار شوند.

کیست درموئید

این کیست‌ها از سلول‌های بنیادی تشکیل می‌شوند و ممکن است شامل مو، استخوان، پوست یا سایر بافت‌های بدن باشند. اگرچه کیست درموئید معمولاً بی‌خطر است، اما در مواردی که بزرگ شود، می‌تواند باعث چرخش تخمدان و اختلال در جریان خون آن شود.

کیست آندومتریوز

این نوع کیست زمانی ایجاد می‌شود که بافت داخلی رحم (آندومتر) خارج از رحم رشد کرده و روی تخمدان‌ها قرار بگیرد. این کیست‌ها ممکن است باعث درد شدید، خونریزی غیرطبیعی و مشکلات باروری شوند.

کیست تخمدان در پریودی و روند تشکیل کیست‌های فیزیولوژیکی

کیست تخمدان فیزیولوژیکی بخشی طبیعی از چرخه قاعدگی است و در روند تخمک‌گذاری نقش دارد. در ابتدای هر دوره قاعدگی، تخمدان‌ها شروع به تولید چندین کیست کوچک می‌کنند که در طی ۱۴ روز قبل از تخمک‌گذاری رشد می‌کنند. زمانی که یکی از این کیست‌ها به اندازه کافی بزرگ شد، پاره شده و تخمک آزاد می‌شود. این فرایند که همان تخمک‌گذاری است، ممکن است در برخی زنان باعث احساس درد شود. کیست تخمدان در پریودی می‌تواند با علائمی مانند درد لگن یا ناراحتی همراه باشد، اما معمولاً این نوع کیست‌ها بی‌خطر بوده و خودبه‌خود از بین می‌روند.

آیا احتمال افتادن کیست تخمدان در قاعدگی وجود دارد؟

بله، در برخی موارد کیست تخمدان در قاعدگی ممکن است به‌طور طبیعی از بین برود. این اتفاق بیشتر در کیست‌های کوچک و ساده‌ای که به عنوان کیست‌های عملکردی شناخته می‌شوند، رخ می‌دهد. این نوع کیست‌ها معمولاً به دلیل تغییرات طبیعی در چرخه قاعدگی ایجاد شده و ممکن است طی یک یا چند دوره قاعدگی خودبه‌خود تخلیه شوند یا از بین بروند.

تشخیص افتادن کیست در قاعدگی

افتادن کیست تخمدان در طول قاعدگی معمولاً با درد ناگهانی و شدید در ناحیه لگن همراه است و گاهی ممکن است خونریزی بیشتری نیز مشاهده شود. برای تشخیص این وضعیت، پزشک ابتدا به بررسی علائم بیمار پرداخته و در صورت لزوم، از سونوگرافی لگنی برای مشاهده وضعیت کیست استفاده می‌کند. علاوه بر این، ممکن است آزمایش خون نیز برای ارزیابی التهاب یا عفونت تجویز شود تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری گردد.

راه‌های درمان کیست تخمدان

روش درمان	توضیحات
ازبین‌رفتن کیست بدون دارو و جراحی	برخی کیست‌ها، به‌ویژه در زنان در سنین باروری، خودبه‌خود و بدون نیاز به دارو یا جراحی از بین می‌روند. معمولاً کیست‌هایی با اندازه ۲ تا ۳ سانتی‌متر طی ۲ تا ۳ ماه برطرف می‌شوند.
مصرف دارو و برنامه غذایی اصولی	در صورت رشد و افزایش اندازه کیست، متخصص زنان ممکن است دارو تجویز کند. همچنین توصیه می‌شود از مصرف نوشیدنی‌های الکلی، کافئین‌دار و دخانیات پرهیز کرده و با نوشیدن آب زیاد، سموم بدن دفع شود.
استفاده از قرص‌های پیشگیری از بارداری	مصرف قرص‌های هورمونی به جلوگیری از تشکیل کیست‌های جدید کمک می‌کند، اما کیست‌های موجود را از بین نمی‌برد یا کوچک نمی‌کند. این روش برای کنترل رشد کیست‌های جدید مؤثر است.
عمل جراحی	در صورتی که کیست‌ها با دارو یا روش‌های دیگر برطرف نشوند یا اندازه آن‌ها بیش از حد بزرگ شود، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.

جمع بندی

بیشتر افراد مبتلا به کیست تخمدان در پریودی علائم خاصی را تجربه نمی‌کنند و همین موضوع تشخیص این عارضه را دشوار می‌کند. کیست‌هایی که اندازه‌ای بین ۱ تا ۳ سانتی‌متر دارند معمولاً بدون نشانه هستند و در بسیاری از موارد خودبه‌خود از بین می‌روند. بااین‌حال، برخی زنان ممکن است دردی مبهم و بدون علت در قسمت پایین شکم احساس کنند که می‌تواند نشانه‌ای از وجود کیست باشد. تشخیص این عارضه اغلب از طریق آزمایش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی انجام می‌شود.

منظم بودن چرخه قاعدگی یکی از نشانه‌های سلامت باروری است. هرگونه بی‌نظمی در پریود، خونریزی‌های شدید یا دردهای غیرعادی می‌تواند نشان‌دهنده‌ی مشکلاتی در سلامت تخمدان‌ها باشد. ازآنجاکه کیست‌های تخمدان در برخی موارد ممکن است منجر به مشکلات جدی‌تری شوند، بهتر است روند تشخیص و درمان را نزد بهترین دکتر درمان کیست تخمدان انجام دهید. دکتر هدی حق‌نظر، بهترین متخصص زنان در مازندران، می‌تواند در تشخیص و درمان کیست‌های تخمدان به شما کمک کند. در صورت مشاهده هرگونه علائم غیرطبیعی، مراجعه به پزشک می‌تواند از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری کند.