سندرم آشرمن یا چسبندگی رحم یک وضعیت نادر است، که در آن بافت اسکار (چسبندگی) در داخل رحم شما ایجاد می شود. جراحت و یا عفونت رحم ممکن است به پوشش داخلی رحم شما آسیب برساند و سبب ایجاد چسبندگی (بافت اسکار) بین دیواره های داخلی رحم شود که در آن دیواره ها ی رحم به طور غیر طبیعی به یکدیگر می چسبند. زنان مبتلا به سندرم آشرمن ممکن است پریودهای خفیف یا بدون قاعدگی، خونریزی غیرطبیعی و درد لگن یا ناباروری را تجربه کنند،گاهی هم ممگن است بدون علامت باشد. امروز می خواهیم در مورد علائم چسبندگی رحم و گزینه های درمانی آن با شما صحبت کنیم.
چسبندگی رحم چیست؟
سندرم آشرمن یا چسبندگی رحم، یک وضعیت نادر است، که در آن بافت اسکار، که چسبندگی داخل رحمی نیز نامیده می شود، در داخل رحم شما ایجاد می شود. این بافت اضافی فضای کمتری در داخل رحم شما ایجاد می کند. به دیوارهای اتاق فکر کنید که ضخیم تر و ضخیم تر می شوند و فضای وسط اتاق کوچکتر و کوچکتر می شود.
این وضعیت می تواند باعث درد لگن و خونریزی غیرطبیعی رحم شود و می تواند منجر به مشکلات باروری شود. چسبندگی رحم را می توان درمان کرد و درمان اغلب به تسکین علائم شما کمک می کند.
علت ایجاد چسبندگی رحم چیست؟
چسبندگی رحم بیماری اکتسابی است زمانی اتفاق می افتد که بافت اسکار در داخل رحم شما ایجاد می شود، فضای داخل رحم شما را محدود می کند و گاهی اوقات دهانه رحم شما را مسدود می کند. این ممکن است به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، اما یکی از دلایل اصلی اغلب جراحی رحم یا دهانه رحم، عفونت لگنی و سرطان رحم است.
سایر علل ایجاد چسنبدگی داخل رحم یا سندرم آشرمن می تواند شامل موارد زیر باشد:
- دیلاتاسیون و کورتاژ
- آی یو دی
- جراحی های فیبروم های رحمی
- جراحی های ناهنجاری های مادرزادی رحمی مثل رحم دو شاخ و سپتوم رحمی
- تشکیل بافت اسکار، در نتیجه‌ی جراحی داخل رحمی، مانند: دیلاتاسیون و کورتاژ، بیشتر از ۹۰ درصد از مبتلایان به سندرم آشرمن، به این دلیل به این بیماری مبتلا شده‌اند.
- بافت اسکار ناشی از سزارین، یا ناشی از بخیه‌هایی، که برای توقف خونریزی زده می‌شوند.
- عفونت ارگان‌های تولید مثلی
- سابقه‌ی درمان با رادیوتراپی
- هیستروسکوپی، کورتاژ یا زایمان سزارین
- سابقه عفونت لگنی
- سرطان دهانه رحم
علائم چسبندگی رحم چیست؟
افراد مبتلا به چسبندگی رحم ممکن است هیچ مشکل یا علائم واضحی نداشته باشد. با این حال، بسیاری از خانم ها ممکن است اختلالات قاعدگی مانند از دست دادن دوره های پریودی یاپریودی دردناک را تجربه کنند. سایر خانم ها ممکن است نتوانند باردار شوند یا ممکن است سقط های مکرر را تجربه کنند.
- هایپومنوره، یا تجربه‌ی دوره‌های قاعدگی، با میزان خونریزی کمتراز حد طبیعی
- آمنوره، یا عدم وقوع دوره‌ی قاعدگی
- احساس درد کرامپی بسیار شدید در دوران قاعدگی
- ناتوانی در بارداری و یا سقط.
ممکن است برخی از زنان هیچ علامتی را تجربه نکنند، همچنین ممکن است قاعدگی در برخی از مبتلایان به سندرم آشرمن، نرمال باشد
اگر بافت اسکار تا حدی یا به طور کامل دهانه ی رحم را مسدود کند، این عارضه می تواند باعث درد لگن یا دوره های قاعدگی دردناک شود.
انواع چسبندگی رحم
| انواع سندروم اشرمن | علائم |
|---|---|
| سندروم آشرمن نوع ۱ | ناهنجاری‌های مورفولوژیکی در سطح کانال دهانه رحم بدون چسبندگی فیزیولوژیکی |
| چسبندگی دهانه رحم نوع ۲ | باریک شدن در سطح کانال دهانه رحم همراه با انسداد کامل بدون چسبندگی فیزیولوژیکی |
| سندرم اشرمن نوع ۳ | چسبندگی‌های ظریف متعدد در سطح کانال دهانه رحم (ناحیه ایستمی) |
| سندرم اشرمن نوع ۴ | دیافراگم فوق ایستمی که یک بخش کامل از حفره فوقانی رحم را از حفره تحتانی رحم ایجاد می‌کند. |
| سندرم اشرمن نوع ۵ | ناهنجاری‌های مورفولوژیکی در سطح کانال دهانه رحم همراه با چسبندگی فیزیولوژیکی |
آیا پس از چسبندگی رحم، بارداری امکان‌پذیر است؟
بله، قطعاً بارداری پس از درمان چسبندگی رحم امکان‌پذیر است. در واقع، یکی از اهداف اصلی درمان چسبندگی رحم، بهبود شانس بارداری و داشتن یک بارداری سالم است. سندرم آشرمن با جراحی قابل درمان است و این جراحی شانس بارداری شما را به طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. با این حال، برای کسب بهترین نتیجه، پزشکان معمولاً توصیه میکنند که یک سال پس از جراحی برای بارداری اقدام کنید. در این مدت، رحم زمان کافی برای بهبود کامل پیدا می‌کند.
چسبندگی رحم چگونه بر باروری تأثیر می گذارد؟
سندرم آشرمن یا چسبندگی رحم، می‌تواند به روش‌های مختلفی بر بارداری تأثیر بگذارد:
- جفت آکرتا: در این حالت، جفت به جای جدا شدن پس از زایمان، به دیواره رحم می‌چسبد و خطر خونریزی شدید و عوارض جدی را به همراه دارد.
- جفت سرراهی: در این وضعیت، جفت دهانه رحم را می‌پوشاند و خطر خونریزی شدید در دوران بارداری و زایمان، زایمان زودرس و سزارین اورژانسی را افزایش می‌دهد.
- خونریزی بیش از حد: چسبندگی رحم می‌تواند باعث خونریزی شدید قاعدگی و حتی خونریزی در دوران بارداری شود که در صورت عدم درمان، خطر سقط جنین و حاملگی خارج از رحم را افزایش می‌دهد.
- سقط مکرر: چسبندگی رحم با کاهش شانس لانه‌گزینی جنین در رحم، خطر سقط مکرر را افزایش می‌دهد.
- نازایی: در موارد شدید، چسبندگی رحم می‌تواند به طور کامل مانع از بارداری شود.
سندرم آشرمن اگرچه تهدیدکننده زندگی نیست، اما می‌تواند عوارض جدی برای بارداری و سلامت مادر داشته باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب این بیماری، شانس بارداری موفق و داشتن یک بارداری سالم را افزایش می‌دهد.
علائم چسبندگی رحم پس از سزارین و زایمان طبیعی
چسبندگی رحم، به خصوص پس از جراحی‌هایی مانند سزارین، می‌تواند عوارضی ایجاد کند. اگر پس از زایمان یا عمل سزارین، علائم زیر را تجربه می‌کنید، ممکن است به سندرم آشرمن مبتلا شده باشید. بهتر است برای تشخیص دقیق و درمان مناسب به پزشک مراجعه کنید.
- احساس درد مداوم یا متناوب در ناحیه لگن، یکی از شایع‌ترین علائم چسبندگی رحم است. این درد ممکن است پس از فعالیت بدنی یا رابطه جنسی تشدید شود.
- درد قاعدگی شدید و طولانی‌مدت، به ویژه پس از سزارین، می‌تواند نشانه‌ای از وجود چسبندگی باشد.
- چسبندگی رحم می‌تواند مانع از لانه‌گزینی جنین در رحم شود و باعث ناباروری یا سقط‌های مکرر شود.
- تغییرات در الگوی قاعدگی مانند خونریزی شدید، کم یا نامنظم، می‌تواند از علائم چسبندگی رحم باشد.
- چسبندگی رحم ممکن است به روده‌ها نیز گسترش یابد و باعث مشکلاتی مانند یبوست، نفخ یا درد شکمی شود.
- برخی افراد ممکن است علائم دیگری مانند خستگی مزمن، سردرد یا مشکلات ادراری را نیز تجربه کنند.
چسبندگی رحم چگونه تشخیص داده می شود؟
قدم اول در هر تشخیص بیماری گرفتن شرح حال دقیق و معاینه فیزیکی است و چسبندگی رحم معمولاً زمانی تشخیص داده می‌شود که علائم بیماری مانند درد لگن، خونریزی غیرطبیعی رحم یا ناتوانی در باردار شدن یا سقط مکرر را داشته باشید. سابقه پزشکی شما همچنین می تواند منجر به تشخیص این عارضه شود. اگر تحت عمل کورتاژ، سزارین، پرتودرمانی یا عفونت لگنی قرار گرفته اید، حتما پزشک خود را از آن مطلع کنید چون به تشخیص این عارضه کمک می کند.
سپس پزشک شما یک معاینه فیزیکی انجام می دهد، اما برای تشخیص بافت اسکار داخل رحم، پزشک شما یک سونوهیستروگرام انجام می دهد. تست های تصویربرداری که می توانند برای تشخیص سندرم آشرمن استفاده شوند عبارتند از:
- سونوگرافی
- هیستروسکوپی
- سونوهیستروگرام
- سونوگرافی انفوزیون سالین: این تست تصویربرداری از اولتراسوند به همراه محلول سالین (مخلوطی ازسرم نمکی ) برای ایجاد تصویر واضحی از داخل رحم استفاده می کند.
چسبندگی رحم چگونه درمان می شود؟
راه های مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد. همچنین اهداف خود برای باروری آینده در انتخاب نوع درمان اهمیت زیادی دارد. در برخی موارد که یک زن علائمی ودردی را تجربه نمی کند و چسبندگی از نوع خفیف است. همچنین تصمیمی برای باردار شدن ندارد ممکن است پس نیازی به درمان نباشد. اگر می خواهید در اینده باردار شوید، گزینه های درمانی وجود دارد که می تواند بافت اسکار را کاملا از بین ببرد. اگر گرفتگی یا درد زیاد لگن را تجربه می کنید، شما حتما نیاز به درمان دارید.
هدف اصلی از درمان این عارضه برداشتن بافت اسکار و بازگرداندن رحم به شکل و اندازه ی اولیه است.
جراحی چسبندگی رحم
بهترین متخصص زنان ساری ممکن است از جراحی هیستروسکوپی برای حذف چسبندگی در رحم استفاده نماید. در طول جراحی هیستروسکوپی، پزشک شما از ابزار نازکی به نام هیستروسکوپ برای بررسی داخل رحم استفاده کرده و با ابزار بافت اسکار داخل رحم را از بین می برد. هیستروسکوپ به واژن، از طریق وازن شما به رحم وارد می شود. در طی این روش بافت اسکار با دقت زیادی برداشته می شود.
درمان‌های هورمونی (استروژن) امکان دارد همراه با یک کاتتر داخل رحمی کوچک یا بالون که چند روز پس از هیستروسکوپی در داخل رحم قرار می گیرد، صورت گیرد. این امر خطر تشکیل بافت اسکار مجدد پس از عمل را کاهش می دهد. در واقع، استروژن باعث بهبود پوشش داخلی رحم شما می شود و کاتتر می تواند یک مانع فیزیکی بین دیواره های قدامی و خلفی رحم ایجاد می کند، تا بافت های رحم بعد از عمل به یکدیگر نچسبند. همچنین برای جلوگیری از عفونت های احتمالی به شما آنتی بیوتیک داده می شود.
سندرم آشرمن، وضعیتی است که در آن بافت اسکار (چسبندگی) در داخل رحم ایجاد می‌شود و مانع از عملکرد طبیعی آن می‌شود. این چسبندگی‌ها می‌توانند در اثر آسیب یا عفونت به پوشش داخلی رحم ایجاد شوند و شدت آن‌ها از نوارهای نازک تا انسداد کامل حفره رحم متغیر است. اگر علائمی مانند درد لگن، اختلالات قاعدگی یا مشکلات باروری دارید، حتما به پزشک زنان یا فوق تخصص مامایی مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، شانس بهبودی و بارداری را افزایش می‌دهد.
آیا سندرم آشرمن ژنتیکی است؟
سندرم آشرمن معمولاً یک بیماری ژنتیکی نیست. این بدان معنی است که شما از طریق یک آسیب و جراحات مانند جراحی، درمان یا عفونت به این وضعیت مبتلا می شوید و از طریق خانواده شما منتقل نمی شود.
آیا IUD می تواند باعث سندرم آشرمن شود؟
دستگاه داخل رحمی (IUD) نوعی کنترل بارداری طولانی مدت است که در داخل رحم شما قرار می گیرد و برای مدتی (اغلب چندین سال) در آنجا باقی می ماند. وقتی این دستگاه در بدن شما قرار می گیرد، همیشه خطر عفونت و ایجاد بافت اسکار وجود دارد. با این حال، این یک دلیل ثابت شده برای چسبندگی رحم نیست و IUD معمولاً با این بیماری مرتبط نیست.
آیا می توانم بعد از درمان چسبندگی رحم باردار شوم؟
در بسیاری از موارد، بله، ممکن است پس از درمان این عارضه، باردار شوید. ناباروری می تواند مشکل باشد زیرا همیشه تشخیص علت آن آسان نیست. اگر پزشک شما چسبندگی رحم را به عنوان علت اصلی ناباروری شما تشخیص داده است، درمان آن می تواند به افزایش شانس حاملگی تا تولد کمک کند.
دکتر هدی حق نظر
دکتر هدی حق نظر فارغ التحصیل رشته پزشکی عمومی ازسال ۱۳۷۲ مدتی به عنوان پزشک عمومی فعالیت داشته اند. سپس با گذراندن دوره تخصصی زنان و زایمان به عنوان متخصص زنان و زایمان در شهر ساری فعالیت میکنند.
ساعت کاری
روزهای زوج از ساعت
۱۵:۳۰ الی ۲۰:۳۰
آدرس مطب
ساری، خیابان قارن، ساختمان کسری ، طبقه همکف مطب دکتر هدی حق نظر جراح و متخصص زنان
بعد از درمان چسبندگی رحم احتمال بازگشتش هم وجود داره؟
بله
چرا راه هایی برای پیشگیری وجود داره؟
ممکنه باعث نازایی بشه؟
بله. درصورت چسبندگی شدید داخل رحمی یا سندرم آشرمن امکانش هست