بیماری تنبلی تخمدان یا تخمدان پلی کیستیک

امروزه یکی از شایع ترین بیماری در حوزه خانم ها بیماری تنبلی تخمدان یا بیماری تخمدان پلی کیستیک می باشد. در حقیقت این نوع بیماری جز شایع ترین بیماری های نازایی به شمار می آید. تخمدان پلی کیستیک یا تنبلی تخمدان یکی از بیماری های شایع می باشد که موجب عدم تخمک گذاری می شود و همین امر سبب نگرانی اکثر افراد شده و سوالات بسیاری در ذهن آن ها ایجاد کرده است که، آیا این بیماری درمان دارد؟

برای دریافت پاسخ سوالات خود در این مقاله همراه ما باشید…

تخمدان پلی کیستیک چیست ؟

بیماری سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCO) اختلال هورمونی نسبتا رایجی است که موجب علائم متفاوتی در خانم ها در سنین باروری می شود. رایج ترین مشکل بانوانی که دچاراین عارضه می باشند سندرم نامنظمی چرخه قاعدگی و وجود هورمون های مردانه زیاده از حد (آندروژن) است.

در واقع علت نامگذاری این بیماری، وجود تخمدان های بزرگ شده حاوی چندین کیست کوچک (تخمدان پلی کیستیک) است. اگرچه بیشتر خانمها مبتلا به این بیماری دارای تخمدان های پلی کیستیک هستند، برخی از زنان، این کیست های چندگانه را ندارند. به این عارضه سندرم اشتین لونتال نیز گفته می شود.

علائم سندرم تخمدان پلی کیستیک

از مهم ترین علائم تنبلی تخمدان به شرح ذیل می باشند:

اختلال بی نظمی قاعدگی:

این سندرم موجب اختلال در چرخه قاعدگی می شود. چرخه قاعدگی ممکن است در ابتدا طبیعی باشد اما بعدا نامنظم شود یا شروع خون ریزی قاعدگی به تاخیر بیفتد.

ناباروری:

نامنظمی های قاعدگی در سندرم تخمدان پلی کیستیک همراه با عدم تخمک گذاری است، بنابراین زنان مبتلا ممکن است دچار ناباروری شوند.

رشد موهای زائد:

افزایش تولید آندروژن (هورمون مردانه) توسط تخمدان در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک منجر به رشد موهای زائد می شود که هیرسوتیسم نامیده می شود. رشد موهای ضخیم و سیاه بالای لب، چانه، حول نوک سینه ها و ناحیه پایینی شکم رخ می دهد.

ریزش مو:

افزایش ریزش موی ناشی از این بیماری در میانسالی و با شروع این بیماری افزایش می یابد.

جوش:

تغییرات هورمونی مرتبط با آندروژن ممکن است منجر به مشکلات پوستی مانند جوش در زنان شود. دیگر تغییرات پوستی ممکن است شامل اسکین تگ یا تیره شدن بخش هایی از پوست در ارتباط با این سندرم باشد.

خونریزی شدید یا غیر طبیعی در قاعدگی:

به دلیل عدم تخمک گذاری یا کاهش آن، زنان مبتلا به این سندرم، هورمون پروژسترون کمتری دارند و این مورد موجب افزایش ضخامت آندومتر و خونریزی واژینال شدید یا لکه بینی می شود.

بیشتر بخوانید: کیست تخمدان از علت تا درمان

افزایش وزن:

افزایش وزن و مقاومت به انسولین جز علائم رایج سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند. تحقیقات نشان داده است که نیمی از زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، چاق هستند. مقاومت به انسولین همراه با میزان زیاد انسولین خون در اکثر زنان مبتلا به تنبلی تخمدان صرف نظر از چاقی یا عدم چاقی آنها، رخ می دهد. زنان مبتلا به این سندرم در خطر ابتلا به دیابت نوع دو بیشتری هستند.

سایر علائم :

خستگی، تغییر حالات روحی، درد ناحیه لگن و سردرد ناشی از تغییرات هورمونی و مشکلات خواب از سایر علائمی می باشد که زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک را درگیر می سازد.

تشخیص سندرم پلی کیستیک

برای تشخیص این عارضه مانند سایر بیماری ها همچون عفونت های مقاربتی در ابتدا برای تشخیص سندرم تخمدان پلی کیستیک، متخصص زنان مواردی را بررسی می کند که این موارد شامل :
۱) آزمایش خون سطح هورمون ها به ویژه آندروژن وبررسی سطح قندوچربی (گلوکزولیپید )
۲)نظم سیکل قاعدگی
۳)وجود کیست در تخمدان ها
۴)معاینه لگنی
۵)سونوگرافی رحم وتخمدانها جهت بررسی ناهنجاری در آنها

مطالعه مطلب  علل ناباروری در زنان و مردان چیست؟

درمان تخمدان پلی کیستیک چیست؟

درواقع شاید بتوان گفت درمانی برای اختلال تنبلی تخمدان وجود ندارد، اما درمان هایی که توسط پزشک متخصص زنان تجویز می شوند شما را در مدیریت عوارض و علائم این بیماری کمک می کنند.

همچنین این درمان ها بستگی به تصمیم شما به بارداری و کاهش ریسک ابتلا به سایر عوارض این بیماری شامل بیماری های قلبی و دیابت دارد.هدف از درمان تخمدان پلی کیستیک کاهش سطح آندروژن است. به این ترتیب فعالیت تخمدان ها به حالت طبیعی بر می گردد و اندومتر یا دیواره رحم به موقعیت ثابتی می رسد.

به این ترتیب سیکل قاعدگی به حالت نرمال باز می گردد. همچنین مقاومت به انسولین کاهش می یابد. نباید تاثیر روانی علائم بیماری همچون هیرسوتیسم و آکنه را دست کم گرفت. عزت نفس کم، خجالت کشیدن به دلیل علائم بیماری و کناره گیری اجتماعی همگی می توانند برای فرد مبتلا ناراحت کننده باشند. بنابراین درمان سندرم تخمدان پلی کیستیک در این موارد هم تاثیر دارد و باید به درستی درمان صورت گیرد.
انتخاب روند درمانی مناسب برای این بیماران بسیار دشوار است. در بیمارانی که اضافه وزن دارند معمولاً پیشنهاد می شود که کاهش وزن داشته باشند. کاهش وزن تاثیر به سزایی در کاهش ترشح آندروژن تخمدان ها و کاهش تولید استروژن دارد. همچنین کاهش وزن باعث کاهش مقاومت به انسولین و خطر بیماری های قلبی عروقی می شود. از سوی دیگر افزایش فعالیت فیزیکی و تغییر در سبک زندگی می تواند تاثیر طولانی مدت تری در بیمارانی که سن بالاتری دارند داشته باشد.
روش درمانی دیگری که مورد استفاده قرار می گیرد مهار تخمک گذاری با قرص های ضد بارداری همراه با استروژن و پروژسترون است. این مورد مخصوصاً در زنانی که از لحاظ جنسی فعال هستند استفاده می شود ولی در زنانی که نیازی به پیشگیری از بارداری ندارند و یا بسیار جوان هستند هم از این روش درمانی استفاده می شود. این روش درمانی باعث کاهش سطح هورمون تستوسترون آزاد می شود. همچنین ترشح تخمدان ها و آدرنال آندروژن ها را کاهش می دهد. به این ترتیب آکنه ، رشد موهای زائد و هیپرپلازی آندروژن ها بهبود می یابد.

در ذیل به سایر روش های درمان اشاره می کنیم:

قرص های کنترل کننده سطح هورمون ها: این داروها به کنترل سطح هورمون ها کمک کرده و قائدگی را تنظیم می نمایند.

• داروهای مربوط به دیابت: این داروها به کنترل دیابت کمک می کنند.(در صورت لزوم تجویز می شوند.)
• داروهای ناباروری:در صورتیکه بیماری تصمیم به بارداری داشته باشد، متخصص زنان ممکن است داروهایی همچون کلومیفن که ترکیبی از کلومیفن و متفورمین می باشد، گنادوتروپین تزریقی و یا در موارد جدی تر داروی لتروزول را تجویز نماید.
• درمان ناباروری:این درمان ها معمولاً شامل درمانهای دارویی وجراحی هستند. علاوه بر این موارد برخی از جراحی ها نیز می توانند به کمک درمان تنبلی تخمدان بیایند. مثل:
  جراحی سوراخ کردن تخمدان ها: سوراخ های کوچکی که بر روی تخمدان ها زده می شوند، می توانند سطح آندروژن تولیدی را کاهش دهد.
• اصلاح سبک زندگی :
  اگر اضافه وزن دارید، کاهش وزن براساس قدواندکس توده بدنی درکنترل بیماری مفیداست و حتی کاهش ۳ الی ۴ کیلو از وزن فعلی خود می‌تواند به منظم شدن پریود و بهبود سطح کلسترول شما کمک کند و نیز ممکن است رشد موهای زائد را کاهش دهد.

کلام اخر:

انتخاب روش درمان تخمدان پلی کیستیک به عهده ی متخصص زنان می باشد. بنابراین سعی کنید از درمان های خودسرانه پرهیز کنید و با مشاهده ی علائم این بیماری به دکتر زنان مراجعه کنید تا شرایط شما به طور دقیق بررسی شوند و علت عوارض موجود تشخیص داده شوند.