به زایمانی که قبل از هفته سی و هفتم بارداری انجام شود، زایمان زودرس گفته می‌شود. درواقع زایمان زودرس در بدن زمانی اتفاق می‌افتد که بدن در دوران بارداری شروع به آماده شدن برای زایمان کند. اگر تولد نوزاد قبل هفته ۲۴ بارداری باشد زنده نمی‌ماند. اما نوزادانی که بین هفته بیست و چهار تا سی و هفتم بارداری متولد می‌شوند، شانس زنده ماندنشان بیشتر است. پزشکان می‌توانند کارهای زیادی برای به تاخیر انداختن زایمان زودرس انجام دهند. دراین مقاله به‌طور کامل به این موضوع می‌پردازیم.
علائم زایمان زودرس چیست؟
طبق گفته دکتر هدی حق‌نظر جراح و متخصص زنان، زایمان و زیبایی، اگر نشانه‌هایی همچون انقباضات رحمی دارید که شدید شده است و سایر علائم مثل علائم زیر را دارید، سریعا باید به پزشک مراجعه کنید زیرا ممکن است دچار زایمان زودرس شده باشید:
- افزایش ترشحات واژن
- افزایش فشار بر لگن و واژن
- گرفتگی‌های خفیف شکم
- لکه‌بینی یا خونریزی خفیف از واژن
- احساس انقباضات یا مکرر سفت شدن شکم
- کمر درد ممتد یا غیر ممتد، علی الخصوص در قسمت پایینی کمر
- احساس فشار در ناحیه لگن یا پایین شکم
- ترشح یا جریان مداوم مایع پس از پاره شدن کیسه اطراف جنین
- علائمی چون آنفلونزا مثل آبریزش، اسهال یا استفراغ
- گرفتگی در قسمت پایینی شکم یا گرفتگی شبیه به گرفتگی زمان قاعدگی
اگر این علائم را حتی به صورت خفیف نیز مشاهده کردید باید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.
چه عواملی سبب ایجاد زایمان زودرس در زنان می‌شود؟
عوامل زیادی سبب زایمان زودرس می‌شود. زنانی که عوامل زیر را دارند باید بیشتر از سایر زنان باردار تحت مراقبت باشند. این عوامل شامل موارد زیر است:
- بارداری در سنین نوجوانی یا بالای ۴۰ سال
- بارداری پشت سر هم با فاصله کوتاه
- اگر قبلا نیز تجربه زایمان زودرس داشتید
- اگر از طریق IVF باردار شده‌اید.
- مشکل در رحم، واژن یا دهانه رحم ( حتی اگر قبلا دچارش بودید.)
- دارای خونریزی واژنی در طول بارداری بوده‌اید.
- مبتلا شدن به بیماری‌هایی چون دیابت، فشارخون بالا، اختلالات لخته شدن خون
- مقدار زیاد مایع آمنیوتیک
- بارداری با جنینی که نقص مادرزادی دارد
- داشتن وزن بسیار کم یا بسیار زیاد در طول بارداری
- بارداری دوقلو، سه قلو یا بیشتر دارید.
- افزایش وزن کافی در طول بارداری نداشتید
- مصرف مشروبات الکی، دخانیات و سیگار
- دارای جراحی‌های قبلی در دهانه رحم داشتید
- اضطراب و استرس شدید
- عفونت واژنی درمان نشده
- مشکلاتی در جفت جنین ( مثل جدا شدن یا سرراه ماندن)
- داشتن رژیم غذایی ناسالم
- بیماری‌های خودایمنی
- کمبود مایع آمنیوتیک
- کلستاز داخل کبدی بارداری
زایمان زودرس دوقلو یا چندقلو معمولا بسیار رایج است. همچنین عدم درمان عفونت‌های مقاربتی مثل سوزاک و کلامیدیا، عفونت‌های داخل رحمی و عفونت ادراری در بارداری نیز از دلایل بارداری زودرس هستند.
جهت مشاوره رایگان و تعیین وقت ویزیت، با ما در ارتباط باشید.
برای مشاوره تخصصی، خدمات زیبایی و درمان‌های جامع، همین حالا با ما تماس بگیرید و تجربه‌ای متفاوت از مراقبت‌های پزشکی را آغاز کنید.
عوارض زایمان زودرس
زایمان زودرس به دلیل رشد ناکافی جنین، می‌تواند مشکلاتی برای نوزاد و مادر ایجاد کند. از رایج‌ترین عوارض زودرس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
عوارض زایمان زودرس برای نوزادان:
- مشکل در مکیدن پستان مادر یا بلعیدن شیر
- بیش فعالی
- مشکلات در رفتار و یادگیری
- متولد شدن با وزن بسیار پایین ( زیر ۲ کیلوگرم)
- زردی یا یرقان به‌خاطر عدم تکامل طحال
- افزایش یافتن ریسک عفونت
- ضعیف شدن سیستم ایمنی
- ناتوانی در حفظ ثبات دمای بدن به‌خاطر فقدان چربی‌هایی که باید در هفته‌های آخر جنینی ساخته می‌شدند.
- مواجه شدن با مشکلات تنفسی و مبتلا شدن به آسم در سنین بالاتر
- همچنین عدم تکامل ساختار بدنی نوزاد زودرس، باعث می‌شود به بیماری‌هایی چون صدمات مغزی در اثر زردی، کم خونی و… دچار شوند.
نوزادان زودرس به دلیل تاخیر در رشد جسمی و حرکتی مثل غلتیدن، حرف زدن و… . دیرتر از نوزادان دیگر که بعد از هفته ۳۷ بارداری متولد شده‌اند این مراحل را پشت سر می‌گذارند.
عوارض زایمان زودرس برای زنان باردار:
- مبتلا شدن به مسمویت بارداری
- ابتلا به فشارخون بالا
- آسیب دیدن کبد یا کلیه‌ها
- مشکلات عفونتی
- بستری در بخش مراقبت‌های ویژه
- ابتلا به مشکلات روانی مثل اضطراب و افسردگی بعد از زایمان
- و…
راه‌های تشخیص زایمان زودرس
پزشک متخصص زنان و زایمان به روش‌های زیر می‌تواند تشخیص دهد که آیا باید زایمان زودرس صورت بگیرد یا می‌توان آن را به تاخیر انداخت.
معاینه لگنی:
پزشک رحم را از لحاظ سفتی و حساسیت بررسی می‌کند و سعی می‌کند از پاره نشدن کیسه آب و پوشاندن دهانه رحم توسط جفت مطمئن شود.
سونوگرافی:
با سونوگرافی پزشک می‌تواند طول دهانه رحم، موقعیت جنین و مشکلاتی که ممکن است در جفت یا مایع آمنیوتیک رخ دهد را بررسی کند.
مانیتورینگ رحم:
پزشک با گرفتن نوار حرکت جنین، مدت زمان، فاصله و شدت انقباضات رحم را اندازه‌گیری می‌کند.
آزمایش‌های آزمایشگاهی:
نمونه‌برداری از واژن برای بررسی عفونت‌ها و ماده‌ای به نام فیبرونکتین که نشانگر شروع زایمان می‌باشد. همچنین از نمونه ادرار نیز برای شناسایی باکتری نیز استفاده می‌شود.
راه‌های پیشگیری از زایمان زودرس
- داشتن تغذیه سالم و قوی
- مصرف انواع پروتئین‌ها، میوه‌ها، سبزیجات‌ها، حبوبات‌ها و مغزها
- مصرف امگا۳، ویتامین C، کلسیم و لبنیات
- نوشیدن آب و مایعات به اندازه کافی
- استراحت مطلق ( طبق تشخیص پزشک)
- درمان عفونت‌های واژینال
- درمان بیماری‌های زمینه‌ای مثل تیروئید، بیماری قلبی و.. پیش از بارداری
- پرهیز از مصرف دخانیات، نوشیدنی‌های الکی
- متناسب نگه‌داشتن وزن در طول بارداری
- اجتناب از استرس‌های روحی و جسمی
- تخلیه کامل و به موقع مثانه برای پیشگیری از عفونت ادارای
- رعایت بهداشت شخصی
- نداشتن رابطه جنسی ( طبق تشخیص پزشک)
سخن پایانی
در این مقاله از دکتر هدی حق نظر به قسمت‌های مختلفی از زایمان زودرس اشاره کردیم، قسمت‌هایی ائم از علائم، عوامل، پیشگیری، درمان و.. زایمان زودرس پرداختیم. بنابراین حتما در طول دوره بارداری معاینات لازمه را انجام دهید. این معاینات سبب کمک به پزشک متخصص در سلامت نوزاد و راحت شدن خیال شما نیز می‌شود. چراکه زایمان زودرس یکی از خطرات دوران باردار محسوب می‌شود و عوارض جدی‌ای را برای نوزاد و مادر به همراه دارد. توصیه ما این است که پیش از باردار شدن تحت نظر دکتر قرار بگیرید تا از علائمی که موجب به خطر افتادن بارداری می‌شود، جلوگیری شود. دکتر هدی حق نظر متخصص زنان، زایمان و زیبایی با سابقه بالا و موفقیت‌های زیاد در زایمان راحت و خوب، به شما می‌تواند در این روند کمک کند تا بارداری و زایمان آسانی را پشت‌سر بگذارید و در صورت مبتلا به زایمان زودرس، بهترین تشخیص را برای شما بدهد.
دکتر هدی حق نظر
دکتر هدی حق نظر فارغ التحصیل رشته پزشکی عمومی ازسال ۱۳۷۲ مدتی به عنوان پزشک عمومی فعالیت داشته اند. سپس با گذراندن دوره تخصصی زنان و زایمان به عنوان متخصص زنان و زایمان در شهر ساری فعالیت میکنند.
ساعت کاری
روزهای زوج از ساعت
۱۵:۳۰ الی ۲۰:۳۰
آدرس مطب
ساری، خیابان قارن، ساختمان کسری ، طبقه همکف مطب دکتر هدی حق نظر جراح و متخصص زنان